Wat zijn groene ETF’s
Er zijn nu veel ETF’s die zich in bepaalde thema’s specialiseren. Sommige richten zich bijvoorbeeld op bepaalde regio’s, andere op sectoren. Ecologische en duurzame ETF’s, ook wel groene ETF’s genoemd, vormen hun eigen niche. Ze beloven de voordelen van ETF’s te combineren met een financiële belegging op basis van duurzame beginselen. Daartoe worden – op grond van de oriëntatie van de respectieve ETF – alleen geselecteerde ondernemingen opgenomen.
Een groot probleem is het gebrek aan richtsnoeren: er zijn geen overkoepelende criteria of zelfs wettelijke voorschriften voor groene en duurzame ETF’s, noch in Nederland en België, noch in heel Europa. Welke bedrijven in een zogenaamd duurzame ETF terechtkomen, hangt altijd af van de zelfontwikkelde beleggingscriteria van de uitgevende instelling.
ESG, SRI & Co: Welke duurzame ETF’s zijn er
De groeiende vraag naar groene beleggingen zorgt ervoor dat er steeds meer duurzame ETF’s worden gelanceerd. Vaak is dit al te herkennen aan de naam.
De meest voorkomende groene ETF’s zijn die met de afkortingen “ESG” of “SRI” in hun naam. Ze investeren – althans dat is de belofte – in bedrijven die bijzonder hoge normen hanteren voor duurzaamheid:
- ESG is de afkorting van Environmental, Social en Governance
- SRI staat voor Socially Responsible Investment (maatschappelijk verantwoord beleggen).
Naast de al genoemde ESG- en SRI-selectiecriteria zijn er ETF’s met toevoegingen als “ex Wapens”, “ex Tabak”, “ex Gokken” of “ex Alcohol”. Vervolgens worden alleen de overeenkomstige economische sectoren uitgesloten van de normale indexcijfers, d.w.z. wapens, tabaksproducten, gokken of alcohol.
Andere ETF’s zijn gewijd aan specifieke thema’s, zoals schone energie, elektromobiliteit of gendergelijkheid. Dit komt ook tot uiting in de naam. Zo geven termen als “duurzaamheid”, “schone energie” of “lage koolstofuitstoot” in de naam een ETF een groen tintje.
Bij de laatste worden alleen die bedrijven in de index opgenomen die een relatief lage CO2-uitstoot veroorzaken. Dit hoeven echter zeker geen groene vlaggenschipondernemingen te zijn.
Vaak gaat het alleen om bedrijven of industrieën die in principe minder CO2 uitstoten. Dit zijn bijvoorbeeld dienstverlenende bedrijven of technologiebedrijven. Het ETF kan dus ook aandelen bevatten van Amazon, Nestlé, Facebook of Microsoft, om er maar een paar te noemen.
De best-in-class aanpak en de hoge tolerantiegrenzen zijn de zwakke punten
De “best-in-class”selectieprocedure houdt in dat bedrijven om uiteenlopende redenen in de ETF worden opgenomen: het kan betekenen dat een van deze bedrijven binnen de index verhoudingsgewijs minder CO2 produceert. Dit betekent echter niet dat de geselecteerde aandelen fundamenteel bestaan uit duurzaam opererende bedrijven.
Bovendien verschillen ETF’s in hoe groot de best-in-class selectie is.
Bij sommige aanbieders komen alleen de beste 25 procent binnen, maar bij andere kan het ook de “beste” 50 procent zijn. Met zo’n grote selectie spelen groene normen nauwelijks een rol om in de index te komen. De samenstelling van de zogenaamd duurzame ETF wordt dus steeds willekeuriger.
Bovendien werken sommige groene ETF’s met uitsluitingscriteria. Deze zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat het geld van beleggers niet wordt geïnvesteerd in controversiële sectoren, zoals de wapenindustrie. Er gelden echter vaak tolerantiegrenzen tot 30% voor de sectoren die daadwerkelijk worden uitgesloten. Indien de kritische omzet van een onderneming onder deze drempel blijft, wordt ze toch opgenomen in de zogenaamd duurzame ETF.